Melekler: Allahı tealanın nurdan yarattığı hiç günah işlemeyen Allah’ın emrinden hiç ayrılmayan ve hata işlemeyen varlıklardır. Sayısı en çok olan varlık, meleklerdir. Bunların sayılarını Allahü teâlâdan başka kimse bilmez. Göklerde, meleklerin ibâdet etmedikleri boş bir yer yoktur. Göklerin her yeri rükûda veya secdede olan meleklerle doludur. Göklerde, yerlerde, otlarda, yıldızlarda, canlılarda, cansızlarda, yağmur damlalarında, ağaçların yapraklarında, her harekette ve her olan şeyde meleklerin vazifeleri vardır. Her yerde, Allahü teâlânın emirlerini yaparlar. Allahü teâlâ ile yarattığı varlıkları arasında vasıtadırlar.
İlham: Bazı melekler, başka meleklerin âmiridir. Bazıları, insanların kalblerine iyi düşünce getirir ki, buna “ilham” denir. Bazılarının, insanlardan ve bütün varlıklardan haberi yoktur. Allahü teâlânın cemâli (güzelliği) karşısında kendilerinden geçmişlerdir. Her birinin belli bir yeri vardır. Oradan ayrılmazlar.
Rıdvan: Cennet melekleri, Cennettedir. Bunların büyüklerinin adı, “Rıdvan”dır.
Zebani: Cehennem meleklerine de “Zebâni” denir. Bunlar, Cehennemde emir olunan vazifelerini yapar. Cehennem ateşi bunlara zarar vermez. Deniz, balığa zararlı olmadığı gibidir.
Mâlik: Cehennem zebânîlerinin büyükleri ondokuzdur. En büyüğünün adı “Mâlik”dir.
Kirâmen kâtibin(Hafaza melekleri): Her insanın hayır ve şer,bütün işlerini yazan, ikisi gece, ikisi gündüz gelen dört meleğe, “Kirâmen kâtibin” veya “Hafaza melekleri” denir. Hafaza meleklerinin, bunlardan başka olduğu da bildirilmiştir. Sağ taraftaki melek, soldakinin âmiridir ve iyi işleri yazar. Soldaki, kötülükleri yazar. Kabirlerde, kafirlere ve âsî müslümanlara azâp edecek melekler vardır.
Münker ve Nekîr: Suâl meleklerine “Münker ve Nekîr” denir.
Mübeşşir ve Beşîr: Mü’minlere soranlara “Mübeşşir ve Beşîr” de denir.
Meleklerin birbirlerinden üstünlükleri vardır. En üstünleri dörttür.
Bunların isimleri ve vazifeleri şöyledir:
1- Cebrâil “aleyhisselâm”: Bunun görevi, peygamberlere “vahy” getirmek, emir ve yasakları bildirmektir.
2- İsrâfîl “aleyhisselâm”: Kıyâmette “sûr” denilen boruyu üfürecektir. Birincisinde, Allahü teâlâdan başka her diri ölecektir. İkincisinde, hepsi tekrar dirilecektir.
3- Mikâîl “aleyhisselâm”: Ucuzluk, pahalılık, kıtlık, bolluk, yani ekonomik düzeni ayarlamak, ferahlık ve huzur getirmek ve her maddeyi hareket ettirmek bunun görevidir. Emrinde sayısız melekler vardır.
4- Azrâîl “aleyhisselâm”: İnsanların rûhunu alan bu melektir. (İran’da konuşulan Farsça dilinde rûha, can denir).
Bu dört melekten sonra, üstün olan dört sınıf daha vardır:
1- Hamele-i Arş: Bu melekler dört tanedir. Kıyâmette sekiz olacaktır.
2- Mukarrebîn: Allahü teâlânın huzûrunda bulunan ve bir an ayrılmayan meleklerdir.
3- Kerûbiyân: Azap edici meleklerin büyükleridir.
4- Ruhâniyân: Rahmet melekleridir.
Bunların hepsi, meleklerin üstünleridir. Bunlar, peygamberlerden başka, bütün insanlardan daha üstündür. Müslümanların sâlihleri, iyileri ve velîleri, meleklerin aşağılarından daha üstündür.
melekler tekrar dırıleceklermı
Melekler insanlar ve cinler ve hatta hayvanlar da tekrar diriltilecek ancak hayvanlara “toprak olunuz denilecek ve onlar yok olacaklar. Bunu gören kafirler “Kâle yâ leyte küntü turâbe” (Keşke bizde toprak olaydık) diyecekler ama onlar cehenneme atılacak ve orada ebedi kalacaklar.