Beyazid-i Bistami ve Zamanın Kutbu Menkıbesi

Beyzidi Bistami hazretleri başından geçen bir olayı şöyle nakleder:
– Benim seyri sülûke başladığımda 70 bin kadar keşif ve keramet sahibi evliya vardı. Bunlar arasında ilim ehli olanlar da çoktu. Fakat Cenab-ı Allah o asrın kutbiyyet makamını bir ümmiye ihsan etmişti. Bu zat akşam – sabah ömrünü demircilikle geçiren ve evlad ü iyalinin nafakasını temin etmekle meşgul olan bir kimse idi. Aynı zamanda kendisinin zamanın kutbu olduğundan da haberi yoktu. Çünkü keşfi açılmamıştı. Bu durum bana malum olup ziyaretine gittiğim zaman hayrette kalmış, bu kadar alim kimseler varken kutbiyyet makamının bir ümmiye verilmesini anlayamamıştım. Ne zaman ki, demircinin dükkanına vardım ve o zaman anladım, neden kutupluğun bu zata verildiğini…     

Dükkana geldiğimi görünce «Hoş geldin» deyip benim elimi öptü ve bana kendisi için dua etmemi rica etti.
Ben:     
– Ben senin ayaklarını öpeyim, sen bana dua et, dedim.
Bana:    
 – Ben sana dua etmekle derdim teskin olmaz ki, dedi.
Ben:     
– Senin derdin nedir ki, teskin olmuyor? Bize anlatın bakalım belki derdinize bir çare buluruz, dedim.
Zamanın kutbu olan demirci o zaman şöyle söyledi:    
 – Acaba bu ümmetin mahşer günü hali nice olur, ben hep onu düşünürüm, dedi ve hüngür hüngür ağlamaya başladı.
Onun ağlaması bana da tesir etti, ben de ağladım. O zaman gaipten;     
– Bunlar Nefsî, nefsi diyen kimseler değildir. Ümmetim, ümmetim diyenlerdendir, diye bir ses işittim.
İşte kalbimdeki hayret bir anda zail oldu, ve niçin onun kutup olduğunu anladım. Bu zatlara kalb-i Muhammedi üzere istidat vaki oluyor. Hakikat-ı Muhammediye’ye vasıl olan kimselerin hali böyledir. Ben bir soru daha sordum:     
– Ey kardeşim halkın azap görmesinin size ne gibi bir zararı oluyor, dediğimde, şöyle söyledi:     
– Hak Teâlâ beni böyle yaratmış, benim yaratılış mayam bu şekildedir, dedi. Ve şunları ilave etti; eğer Cehennem ehlinin bütün azabını bana yükleyip tümünü affetseler memnun ve mesrur olur sevinirim, yeter ki onları affetsinler de kimse ateşte yanmasın, dedi.     

Daha sonra kendisiyle çok sohbetlerimiz oldu. O benden namazda okunacak sürelerin hatalı yerlerinin olup olmadığını sordu ve yanımda baştan sona okudu. Ben de isteğini yerine getirirken kalbim feyz-i Rabbani ile öylesine doldu ki, ondan çok istifade ettim. Ve iyice anladım ki, kutbiyyet sırrı çalışmakla, ilimle olmayan bir makamdır ve ancak Allah’ın dilediğine bir fazlı ve keremidir. Zamanın bütün velileri feyz almak için mutlaka kutbun tavassutuna (vesile olmasına) ihtiyacı vardır. Kendisini kutbun idaresinden müstağni(gereksiz) addedenlerin feyz-i İlahiden nasipleri kesiktir.