Ruh nedir? Ölünce Ruh Nereye Gider?

SORU: Ruh nedir

CEVAP: İnsanlara ruh hakkında yeterli bilgi verilmemiştir. İsra suresinin 85. ayetinde (mealen):
– “Sana ruh hakkında sorarlar, de ki, “Ruh Rabbimin işlerindendir, size az bir bilgi verilmiştir” buyrulmaktadır.
Ayet-i kerime de ruhun mahiyetinin bilinmesinin imkansız olduğu belirtiliyor. Büyük alim ve veli İmam-ı Rabbani (kuddise sirruh) hazretleri buyuruyor ki:
– “Allahü Teâlâ, insanın ruhunu bilinemez şekilde yarattı. Ruh, madde değildir, belli bir yeri yoktur. Ruh, bedenin ne içinde, ne dışındadır, ne bitişik, ne ayrıdır. Yalnız onu varlıkta durdurmaktadır. Bedenin her zerresini diri tutan ruhtur. Bunun gibi, âlemi varlıkta durduran Allahü teâlâdır. Allahü teâlâ, bedeni ruh vasıtası ile diri tutmaktadır.”
(Mektubat-ı İmam-ı Rabbani)
Bir başka dini eserde bu konu şöyle açıklanır:
“Aklın erdiği bilgileri anlayan, his organlarından beyne gelen duyguları alan, bedendeki bütün kuvvetleri, hareketleri idare eden, kullanan ruhtur. Ruh, göz vasıtası ile renkleri, kulak ile sesleri kavrar, sinirleri çalıştırır. Adaleleri hareket ettirir, böylece bedene iş yaptırır. Böyle işlere ihtiyari yani istekli işler denir. Aklı kullanmak düşünmek ve gülmek gibi şeyleri yapan ruhtur. Ruh parçalanmadığı ve parçalardan meydana gelmediği, yani mücerred (saf, katışıksız, karışık olmayan) olduğu için, hiç değişmez, bozulmaz, yok olmaz. Ruh bir sanatkâra benzer. Beden bu kimsenin elindeki sanat aletleri gibidir. İnsanın ölmesi ruhun bedenden ayrılmasıdır. Bu da sanatkârın sanat aletlerinin yok olmasına benzer.”
(Ahlak-ı Alaide)

SORU: Ölünce ruh nereye gider?
CEVAP: Büyük alim İmam-ı Gazali hazretleri buyuruyor ki:
“Cesetten ayrılan ruh, ya azaba veya nimete kavuşur. İyilerin ruhu yükselir, kötülerinki ise, yedi kat yerin dibine iner. Bedenden ayrılan ruh, aletsiz, vasıtasız olarak her şeyi bilir. Bunun için çeşitli nimet veya azapla karşılaşır. Ruh bedende iken, herhangi bir organımız, mesela insanın bir eli felç olsa, ruh bu eli etkileyemez, onu kımıldatamaz. Ölüme gelince, ölüm bütün organların felç olması gibidir, ancak ruh, bedenden ayrılınca, bağımsız olarak yine bilir, görür, anlar, sevinir, üzülür, bu halleri yok olmaz. Bu durumu, bütün ruhlar yok edilinceye kadar devam eder. Herkes dirilince, her ruh, yeniden yaratılan cesede döndürülerek ikinci diriliş gerçekleşir.”

Peygamberimiz(sallallahu aleyhi ve sellem) buyurdular ki:
“Rûhlar cesedlerinden ikibin yıl önce yaratılmıştır!” (Deylemî, Müsned , II, 187-188)